संधिवात झाला असेल तर सांधेदुखी, सूज, लालसरपणा किंवा हात पाय हलवायला त्रास होतो. जर काही दिवसांत ही लक्षणे सुधारली नाहीत तर आपण डॉक्टरांना भेटले पाहिजे. जेव्हा आपण संधिवाताचा रोग तपासण्यासाठी डॉक्टरांकडे जाता तेव्हा ते आपल्याला सांधेदुखीची लक्षणे आहेत की नाही याची शारिरीक तपासणी करतील. तुमची मेडिकल हिस्ट्री जाणून घेतल्यानंतर आणि काही टेस्ट केल्यानंतर, डॉक्टर आपल्याला निदान करतील . संधिवात निदान करण्यासाठी एक टेस्ट पुरेशी नसते, म्हणून आपल्याला बर्‍याच टेस्ट करण्याची आवश्यकता असू शकते.
संधिवात म्हणजे काय? (What is Arthritis in Marathi)
आर्थरायटिसला सामान्य भाषेत संधिवात असं म्हणतात, ज्याचा अर्थ असा आजार आहे की ज्यामध्ये एखाद्या व्यक्तीचे सांधे दुखतात. ही स्थिती कोणत्याही व्यक्तीसाठी अत्यंत वेदनादायक असते कारण या काळात त्याला असह्य वेदना सहन कराव्या लागतात. पण असे असूनही, वेळीच उपचार सुरु केल्यास कोणतीही व्यक्ती त्यातून बरी होऊ शकते ही एक चांगली गोष्ट आहे.
संधिवाताचे दोन प्रकार(Types of Arthritis)
ऑस्टियोआर्थरायटिसः ह्या प्रकारच्या संधिवाताचे मुख्य लक्षण हे आहे की, ह्यात एखाद्या व्यक्तीच्या सांध्याच्या कूर्चावर परिणाम होतो. ऑस्टियोआर्थरायटिसच्या बाबतीत, कूर्चा फाटला किंवा ताणला जातो. ज्यामुळे एखाद्या व्यक्तीला चालणे पण अवघड होते.
रुमेटाईड संधिवात: हा संधिवाताचा आणखी एक प्रकार आहे, जो 40 ते 50 वर्षे वयावरील वयोगटातील लोकांना होतो.
संधिवाताची लक्षणे कोणती?( Symptoms of Arthritis)
इतर रोगांप्रमाणेच संधिवाताची काही विशिष्ट लक्षणे देखील असतात, जी त्याची सुरूवात दाखवतात म्हणूनच, जर एखाद्या व्यक्तीला ही 5 लक्षणे दिसली तर त्याने त्वरित डॉक्टरांशी संपर्क साधावा आणि सल्ला घेतला पाहिजे.
सांधेदुखी: हे संधिवाताचे मुख्य लक्षण आहे, ज्यामध्ये त्या व्यक्तीला सांधेदुखी जाणवते. गुडघा मालिश करून किंवा व्यायामाद्वारे बरे केले जाऊ शकते, परंतु जर तो बराच काळ असाध्य राहिला तर तो कोणत्याही व्यक्तीसाठी कायमचे दुखणे होऊ शकतो.
सांध्यातील ताठरपणा: बहुतेक वेळा असेही पाहिले गेले आहे की संधिवात झाल्यामुळे एखाद्या व्यक्तीच्या गुडघ्याचे सांधे ताठ होऊन आखडतात.
गुडघ्यात सूज येणे: जर एखाद्या व्यक्तीला अचानक गुडघ्यात सूज येत आहे तर त्याने त्याकडे दुर्लक्ष करू नये आणि ताबडतोब डॉक्टरांना कळवावे.
चालण्यात अडचण: हे संधिवातचे आणखी एक लक्षण आहे, ज्यामध्ये व्यक्तीला चालणे कठीण होते. ही स्थिती कोणत्याही व्यक्तीसाठी अत्यंत वेदनादायक असते आणि या दरम्यान त्याला फिरण्यासाठी दुसर्‍या व्यक्तीची मदत हवी असते.
गुडघ्याच्या सांध्याच्या त्वचेचा लालसरपणा: संधिवात झाल्यामुळे गुडघ्याच्या वरची आणि आजूबाजूची त्वचा लालसर होते.
संधिवात का होतो?
संधिवात कोणालाही होऊ शकतो आणि तो खालील कारणांमुळे होऊ शकते:
सांध्याची दुखापत: ज्यांच्या गुडघ्याला दुखापत झाली आहे अशा लोकांमध्ये संधिवात होण्याची शक्यता जास्त असते. म्हणूनच, गुडघ्याच्या दुखापतीकडे दुर्लक्ष न करता त्याची तपासणी केली पाहिजे.
अनुवांशिक कारणे: काही रोग अनुवांशिक असतात, जे कुटुंबातील सदस्यांमध्ये पिढ्या-पिढ्या संक्रमित होतात. यामध्ये संधिवात किंवा (आर्थराइटिसचा Arthritis) चा समावेश आहे, यापूर्वी ज्यांच्या कुटुंबात संधिवात होता अशा लोकांना होऊ शकतो.
शरीरात कॅल्शियमची कमतरता: मानवी शरीरात सर्व प्रकारच्या पोषक तत्त्वांची आवश्यकता असते कारण ते निरोगी ठेवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. यात कॅल्शियम देखील असते, ज्याचे मुख्य कार्य हाडे मजबूत करणे आहे, परंतु जर एखादी व्यक्ती कॅल्शियम युक्त पदार्थ खात नसेल तर संधिवातच नाही तर अनेक रोगांचा सामना करावा लागू शकतो.
कोणत्याही औषधाचा दुष्परिणाम: कोणताही रोग झाल्यास डॉक्टर आपल्याला काही औषधे देतात. पण या बरोबरच या औषधांचे काही दुष्परिणाम देखील आहेत. त्यांच्यामुळे आपल्याला संधिवातासारखे अनेक गंभीर आजार होण्याची शक्यता असते.
रोग प्रतिकारशक्ती कमकुवत होणे: संधिवात रोगाचे मुख्य कारण रोगप्रतिकारक शक्ती आहे. म्हणूनच सर्व लोकांनी नियमितपणे व्यायाम केला पाहिजे. जेणेकरून त्यांची प्रतिकारशक्ती मजबूत असेल.
संधिवातावर उपचार कसे करावे?
हा सामान्यत: एक असाध्य रोग मानला जातो आणि त्यापासून ग्रस्त लोक स्वत: वर उपचार सुरू करु शकतात. संधिवात, इतर कोणत्याही रोगांप्रमाणेच हा रोग बरा होऊ शकतो, हे पाच उपाय केले तर संधिवात बरा व्हायला मदत होऊ शकते.
वेळेवर औषध घ्या: संधिवात बरा करण्याचा हा सर्वात सोपा मार्ग आहे, ज्यामध्ये काही औषध त्या व्यक्तीला दिली जातात. ही औषधे संधिवाताच्या वेदना कमी करायला उपयुक्त ठरतात.
फिजिओथेरपी: कधीकधी संधिवात फिजिओथेरपीद्वारे देखील बरा केला जाऊ शकतो. फिजिओथेरपी द्वारे शरीराचे स्नायू दुरुस्त करण्याचा प्रयत्न केला जातो.
योग: संधिवातच्या उपचारात योग देखील एक प्रभावी उपाय असल्याचे सिद्ध झाले आहे. जर एखाद्या व्यक्तीला संधिवात झाला असेल तर त्रिकोणासन, विरसाना, गोमुखासन इत्यादी आसने योग्य मार्गदर्शनाने केली तर संधिवात बरा होऊ शकतो.
एक्स-रे : कधीकधी डॉक्टर एक्स-रे द्वारे देखील संधिवात बरा करतात. याद्वारे ते मानवी शरीराचे अंतर्गत छायाचित्र घेऊन संधिवातावर उपचार करतात.
गुडघ्याचे ऑपरेशनः जेव्हा संधिवात कोणत्याही प्रकारे उपचार करून बरा होत नाही तेव्हा डॉक्टर गुडघ्याचे ऑपरेशन करतात.
