फुफ्फुसाचा कर्करोग हा एक गंभीर आजार आहे जो जगभरातील कर्करोगाने होणाऱ्या मृत्यूच्या प्रमुख कारणांपैकी एक आहे. काही काळापासून, धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये देखील ही प्रकरणे झपाट्याने वाढू लागली आहेत. यामागील कारणे काय आहेत आणि याची लक्षणे कोणती हे आपण आता जाणून घेऊया-
दिवसेंदिवस वाढत चाललेले प्रदूषण आणि बिघडलेल्या जीवनशैलीमुळे लोक अनेक गंभीर आजारांना बळी पडत आहेत. कर्करोग हा या गंभीर आजारांपैकी एक आहे, जो जगभरातील मृत्यूच्या प्रमुख कारणांपैकी एक आहे. जसे की आपल्याला माहीतच आहे की कर्करोगाचे अनेक प्रकार आहेत. शरीराच्या वेगवेगळ्या भागात होणारा कर्करोग एकाच नावाने ओळखला जातो. फुफ्फुसाचा कर्करोग हा या गंभीर आजाराचा एक प्रकार आहे, जो फुफ्फुसांमध्ये होतो.
आरोग्य अभ्यासानुसार, फुफ्फुसाचा कर्करोग हा देशातील सर्व कर्करोगाच्या केसेस पैकी 5.9% आणि 2021 मध्ये देशातील सर्व कर्करोगाच्या मृत्यूंपैकी 8.1% आहे. साधारणपणे, फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे 80 टक्के रुग्ण धूम्रपान करणारे असतात, परंतु अभ्यासात असे आढळून आले आहे की फुफ्फुसाच्या कर्करोगाने ग्रस्त लोक मोठ्या संख्येने धूम्रपान न करणारे आहेत. अशा परिस्थितीत धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये फुफ्फुसाचा कर्करोग कशामुळे होतो याकडे या अभ्यासाने आपले लक्ष वेधले.
फुफ्फुसाच्या कर्करोगाची सामान्य लक्षणे म्हणजे-
- सतत खोकला
- खोकल्यातून रक्त येणे
- श्वास घेण्यात अडचण
- छातीत दुखणे
- आवाजात बदल
- अचानक वजन कमी होणे
- हाडांमध्ये तीव्र वेदना
- तीव्र डोकेदुखी
एका संस्थेच्या मते, 50% पेक्षा जास्त फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे प्रकरणे अशा लोकांमध्ये आढळतात ज्यांनी कधीही धूम्रपान केले नाही. अशा परिस्थितीत, धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाची मुख्य कारणे कोणती असू शकतात हे जाणून घेणे देखील अत्यंत आवश्यक झाले आहे. चला तर मग जाणून घेऊया धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये फुफ्फुसाचा कर्करोग होण्याची काही प्रमुख कारणे-
सेकंडहँड स्मोक
धुम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये फुफ्फुसाचा कर्करोग होण्यासाठी सेकंडहँड स्मोक हा सर्वात मोठा धोका घटक आहे. अमेरिकन कॅन्सर सोसायटीच्या एका अहवालात असे आढळून आले आहे की फुफ्फुसाच्या कर्करोगाने सुमारे 7,000 प्रौढांचा मृत्यू दुय्यम धुरामुळे होतो. सेकंडहँड स्मोक, ज्याला पर्यावरणीय तंबाखूचा धूर देखील म्हणतात, त्यात निकोटीन आणि कार्सिनोजेन्सचे प्रमाण जास्त असते.
व्यावसायिक धोका
अनेकदा धुम्रपान न करणारे देखील कामाच्या ठिकाणामुळे फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे बळी ठरतात. सोप्या भाषेत सांगायचे झाले तर, आर्सेनिक, युरेनियम, एस्बेस्टोस आणि डिझेल एक्झॉस्टच्या संपर्कात असलेल्या कामाच्या ठिकाणी काम करणाऱ्या लोकांना फुफ्फुसाचा कर्करोग होण्याचा धोका जास्त असतो.
कौटुंबिक इतिहास
अनेक अभ्यासात असे देखील आढळून आले आहे की फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास असला तरीही, धूम्रपान न करता व्यक्तीला हा आजार होण्याची शक्यता लक्षणीय आहे. जर तुमच्या कुटुंबातील एखाद्याला फुफ्फुसाचा कर्करोग झाला असेल, तर तुम्हाला कर्करोग होण्याची शक्यता दुप्पट आहे.
