नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हरच्या केसेस का वाढत आहेत? ह्या आजारामागची कारणे, लक्षणे, उपचार जाणून घ्या.

फास्ट फूड फास्ट लाईफ वाढवतेय ह्या भयानक आजाराला. नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजची समस्या झपाट्याने वाढत आहे. काय लक्षणं दिसतात, आणि उपचार कोणते आहेत? फॅटी लिव्हर ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये यकृताच्या पेशींमध्ये अनावश्यक चरबीचे प्रमाण वाढते. आजच्या काळात व्यस्त जीवनशैली आणि चुकीच्या खाण्याच्या सवयींमुळे लोकांना आरोग्याच्या अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे.

या समस्यांवर वेळीच उपचार न झाल्यास ते गंभीर स्वरूप धारण करू शकतात. चुकीच्या खाण्यापिण्याच्या आणि जीवनशैलीच्या सवयींमुळे लोकांना यकृताच्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. साधारणपणे असे मानले जाते की अल्कोहोलच्या अतिसेवनाने यकृतावर गंभीर परिणाम होतो, परंतु केवळ दारूच नाही तर खाण्याच्या सर्व चुकीच्या सवयींमुळे यकृताच्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.

यकृताशी संबंधित एका गंभीर स्थितीचे नाव आहे फॅटी लिव्हरची समस्या. फॅटी लिव्हर ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये यकृताच्या पेशींमध्ये अनावश्यक चरबीचे प्रमाण वाढते. यामुळे यकृताचे गंभीर नुकसान होते आणि या स्थितीमुळे यकृत निकामी होण्याची समस्या देखील उद्भवू शकते.

यासोबतच खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयी आणि जीवनशैलीच्या कारणांमुळे लोकांना नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजची समस्या देखील होऊ शकते. दारूचे सेवन न करणाऱ्या लोकांमध्ये ही समस्या झपाट्याने वाढत आहे. या परिस्थितीबद्दल तपशीलवार माहिती द्या.

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर रोग जे लोक अल्कोहोलचे सेवन करत नाहीत त्यांच्यामध्ये अधिक सामान्य आहे. या समस्येमध्ये रुग्णाच्या आहारामुळे त्याच्या यकृतामध्ये अतिरिक्त चरबी किंवा चरबी जमा होते आणि त्यामुळे यकृत खराब होते. या समस्येवर योग्य वेळी उपचार केल्यास त्यावर नियंत्रण मिळवून यापासून सुटका मिळू शकते, मात्र या समस्येकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे रुग्णाला यकृत निकामी होण्याची समस्याही उद्भवू शकते.

दिल्लीतील प्रसिद्ध गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट डॉ एसके गर्ग यांच्या मते, ही समस्या खाण्याच्या चुकीच्या सवयी, औषधांचे सेवन आणि जीवनशैलीच्या चुकीच्या सवयींमुळे होऊ शकते. भारतात मधुमेहाप्रमाणे नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हरचे आजार झपाट्याने वाढत आहेत.

फॅटी यकृताच्या समस्यांचे तीन मुख्य प्रकार आहेत – स्टीटोसिस, (ज्यामध्ये जळजळ नसलेले फॅटी यकृत असते), स्टीटोहेपेटायटिस (मद्यपानामुळे सूजलेले आणि सूजलेले यकृत) आणि तिसरा नॉन-अल्कोहोलिक स्टीटोहेपेटायटिस किंवा NASH. यापैकी नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर रोग हा अत्यंत गंभीर मानला जातो.

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर ह्या आजाराची कारणे

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजच्या कारणांबद्दल सर्वसाधारणपणे कोणतेही एक विशेषज्ञ मत नाही. चुकीच्या खाण्याच्या सवयी आणि फॅटी लिव्हरसारख्या जीवनशैलीमुळे ही समस्या उद्भवते. या समस्येमध्ये प्रथम, यकृतामध्ये अतिरिक्त चरबी जमा झाल्यामुळे, जळजळ सुरू होते आणि नंतर ते लिव्हर सिरोसिसचे रूप धारण करू शकते. नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजच्या समस्येची मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे आहेत.

• जास्त वजन किंवा लठ्ठपणाची समस्या.
• उच्च रक्तातील साखर, प्री डायबिटिस किंवा टाइप 2 डायबिटिस
• ट्रायग्लिसराइड्स.
• निष्क्रिय जीवनशैली.
• खाण्याच्या वाईट सवयी.
• उच्च कोलेस्टेरॉलची समस्या.
• पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिंड्रोम.
• अंडरएक्टिव्ह थायरॉईड (हायपोथायरॉईडीझम).

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर आजाराची लक्षणे

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजच्या समस्येमध्ये यकृतामध्ये जळजळ सुरू होते आणि त्यानंतर यकृतात दुखणे, पचनाशी संबंधित समस्या सुरू होतात. या समस्येमध्ये पोटात सूज येणे आणि त्वचेवरही अनेक समस्या सुरू होतात. नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजच्या समस्येमध्ये दिसणारी मुख्य लक्षणे खालीलप्रमाणे आहेत.

• ओटीपोटात सूज
• शरीरात तीव्र थकवा
• त्वचा आणि डोळे निळेपणा
• लाल तळवे
• कोळी शिरा
• डोळे पिवळे होणे
• त्वचेवर खाज सुटणे आणि पुरळ येणे
• नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर रोगाची गुंतागुंत

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर रोगाच्या समस्येमध्ये, रुग्णाला यकृत निकामी होण्याचा धोका असतो. याशिवाय या समस्येमुळे सिरोसिसही होऊ शकतो. नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजच्या समस्येमुळे तुम्हाला धोका आहे.

• यकृत सिरोसिस
• यकृत कर्करोग
• एन्सेफॅलोपॅथी
• नसा तीव्र सूज

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर आजारावर उपचार

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी यकृत रोगाच्या समस्येमध्ये, उपचार रुग्णाच्या स्थितीवर अवलंबून असतो. या स्थितीत यकृताची स्थिती तपासल्यानंतर डॉक्टर रुग्णाला आहार आणि जीवनशैलीशी संबंधित बदल करण्याचा सल्ला देतात. या समस्येच्या सुरुवातीच्या लक्षणांवर डॉक्टरांशी संपर्क साधणे फायदेशीर मानले जाते.

यानंतर, जेव्हा ही समस्या हळूहळू वाढू लागते, तेव्हा यामुळे, रुग्णामध्ये इतर गंभीर परिस्थिती उद्भवू शकतात. काहीवेळा डॉक्टर नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजची समस्या टाळण्यासाठी हिपॅटायटीस ए आणि हिपॅटायटीस बी लस घेण्याची शिफारस करतात.

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हरवर घरगुती उपाय

चुकीच्या खाण्याच्या सवयी आणि जीवनशैलीच्या काही वाईट सवयींमुळे लोकांमध्ये नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजची समस्या वेगाने वाढत आहे. ही समस्या टाळण्यासाठी तुम्ही निरोगी जीवनशैली आणि संतुलित आहार घ्यावा. आजच्या काळात प्रोसेस्ड आणि फास्ट फूडच्या जास्त सेवनामुळे लोकांचं यकृत ह्या समस्येला बळी पडत आहे. 

नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजची समस्या टाळण्यासाठी तुम्ही या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात.

सकस आहार घ्या

वनस्पती-आधारित पदार्थांचे सेवन आणि फळे आणि भाज्या खाऊन ही समस्या कमी होऊ शकते.

हेल्दी फॅट्स खा

हेल्दी फॅट्सचे सेवन केल्यास यकृताशी संबंधित समस्यांमध्ये फायदा होतो.

वजन संतुलित ठेवा

तुमचं वजन हे देखील नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजचे एक मोठे कारण आहे, हा आजार टाळण्यासाठी वजन संतुलित ठेवलच पाहिजे.

नियमित व्यायाम करा

दररोज व्यायाम आणि योगाभ्यास केल्याने तुम्हाला ह्या आजारात फायदा होतो. तर नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर डिसीजची समस्या टाळण्यासाठी तुम्ही वर नमूद केलेल्या गोष्टींची काळजी घ्या. या समस्येमध्ये सुरुवातीची लक्षणे दिसू लागल्यावर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घेणे फायदेशीर ठरते. नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर रोगाची समस्या आणि उपचारांशी संबंधित महत्त्वाच्या गोष्टींबद्दल अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.