थायरॉईडचा त्रास अधिकतर महिलांमध्ये दिसून येत असला तरीही हा त्रास पुरुषांनाही होऊ शकतो. पुरुषांमध्ये थायरॉईड संप्रेरकांची पातळी कमी झाल्यास किंवा वाढल्यास अनेक गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.
त्यामुळे रुग्णाच्या मानसिक आरोग्यावरही वाईट परिणाम होतो. थायरॉईड ही खरं तर घशाखाली असलेली एक ग्रंथी आहे, जी थायरॉईड हार्मोन तयार करते.
जेव्हा थायरॉईड कामामध्ये समस्या उद्भवते तेव्हा थायरॉईड संप्रेरकांच्या निर्मितीवर घशाच्या मध्यभागी असलेल्या ग्रंथीमुळे परिणाम होतो. जेव्हा शरीरात थायरॉईड संप्रेरकांची पातळी कमी होते, तेव्हा त्या स्थितीला हायपोथायरॉईडीझम म्हणतात.
दुसरीकडे, जेव्हा थायरॉईड ग्रंथीमधून हार्मोन्सचे जास्त उत्पादन होते, तेव्हा ह्या स्थितीला हायपरथायरॉईडीझम म्हणतात. पुरुषांमध्ये थायरॉईडचे प्रमाण वाढल्यामुळे वंध्यत्वाची समस्या निर्माण होण्याचा धोका असतो. त्याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
हायपरथायरॉईडीझमचा पुरुषांच्या प्रजनन क्षमतेवर परिणाम होतो का?
थायरॉईड वाढल्यामुळे शरीरातील समस्यांचा तुमच्या मानसिक आरोग्यावरही वाईट परिणाम होतो. थायरॉईड संप्रेरक खरोखर आपल्या शरीरातील चयापचय नियंत्रित करण्यासाठी कार्य करते. यामुळे तुमच्या शुक्राणूंवर आणि त्यांच्या गुणवत्तेवरही गंभीर परिणाम होतो.
एनसीबीआयमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या अहवालानुसार शरीरात थायरॉईड हार्मोन वाढल्याने पुरुषांच्या प्रजनन क्षमतेवर परिणाम होतो. याचा परिणाम पुरुषांमध्ये सीरम गोनाडोट्रोपिन कमी होतो. सीरम गोनाडोट्रॉपिन तुमच्या शरीरात शुक्राणू निर्मितीसाठी काम करते.
T4 च्या त्रासामुळे तुमच्या शरीरातील लिपिड्स, कोलेस्ट्रॉल आणि फॉस्फोलिपिड्सची पातळीही कमी होते. याशिवाय थायरॉईडच्या समस्येमुळे तुमच्या शरीरातील समस्यांमुळे मानसिक आरोग्यावर परिणाम होतो आणि त्याचा थेट परिणाम तुमच्या प्रजनन क्षमतेवरही दिसून येतो.
हायपरथायरॉईडीझमचा पुरुषांवर काय परिणाम होतो?
हायपरथायरॉईडीझम किंवा शरीरात थायरॉईड हार्मोन वाढल्यास पुरुषांना जास्त समस्या येतात. यामुळे तुमच्या शरीरात टेस्टोस्टेरॉन हार्मोनची पातळी कमी होऊ लागते. याशिवाय तुमच्या शरीरात एलएच हार्मोन आणि एफएफएच हार्मोनची पातळी कमी होऊ लागते.
या हार्मोन्सच्या कमतरतेमुळे केवळ पुरुषांच्या प्रजनन क्षमतेवरच परिणाम होत नाही तर शरीरातील शुक्राणूंची संख्याही कमी होऊ लागते. दीर्घकाळ हायपरथायरॉईडीझमचा बळी राहिल्याने पुरुषांमध्ये वंध्यत्वाची समस्या उद्भवू शकते.
थायरॉईड वाढण्याची लक्षणे
पुरुषांमध्ये थायरॉईड हार्मोनची पातळी वाढली किंवा कमी झाली की अनेक लक्षणे दिसतात. यामुळे वजन झपाट्याने वाढू शकते आणि घशात सूज येण्याची समस्या होऊ शकते. पुरुषांमध्ये थायरॉईड संप्रेरक वाढण्याची काही प्रमुख लक्षणे खालीलप्रमाणे आहेत-
लहरी स्वभाव
राग आणि चिडचिड
जलद वजन वाढणे
शरीराची कमजोरी
नैराश्य समस्या
केस गळणे
झोप समस्या
हायपरथायरॉईडीझमच्या स्थितीकडे दुर्लक्ष केल्याने तुम्हाला अनेक गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. त्याची लक्षणे दिसल्यावर, तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा आणि त्याची तपासणी करून उपचार करा. ही समस्या टाळण्यासाठी, आपण आहार आणि जीवनशैलीची विशेष काळजी घेतली पाहिजे.
